Konwencja MLI- najważniejsze zmiany
Jesteś marynarzem? Słyszałeś wiadomości o Konwencji MLI, ale nie wiesz dokładnie co z nią się wiąże? Zastanawiasz się jak teraz będziesz rozliczać podatki z pracy na statku? Odpowiadamy na najważniejsze pytania nurtujące marynarzy.
W jakim celu wprowadzono Konwencję MLI?
Konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzona w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (dalej Konwencja MLI) ma zapobiegać zmniejszeniu podstawy opodatkowania oraz transferu dochodów do jurysdykcji o niskim poziomie lub braku opodatkowania. Ma ona wpływ na podatki marynarskie.
W Polsce obowiązuje od 1 lipca 2018 roku. Od tego momentu wśród marynarzy pojawiły się liczne wątpliwości. Dotychczas rozliczenia podatkowe między państwami regulowały umowy dwustronne (bilateralne) o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawierane każdorazowo między państwami. Obowiązują one nadal, ale wdrożenie postanowień Konwencji MLI (poprzez ratyfikację państw- sygnatariuszy) jednorazowo zmodyfikowało umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie metody unikania podwójnego opodatkowania. Zastąpiono metodę wyłączenia z progresją (korzystną dla podatnika) na metodę proporcjonalnego odliczenia.
Zgodnie z metodą wyłączenia z progresją dochód zagraniczny jest w Polsce wolny od podatku, ale ma wpływ na wysokość stawki podatku, która będzie zastosowana do dochodów polskich. Metoda proporcjonalnego odliczenia powoduje, że dochód zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce, a podwójnego opodatkowania unika się poprzez możliwość odliczenia podatku zapłaconego za granicą, limitowanego dochodem uzyskanym za granicą.
W istniejącej sytuacji należy obserwować, które państwa podpisały Konwencję MLI, a jeszcze jej nie ratyfikowały, ponieważ wtedy w rozliczeniu podatkowym marynarza stosujemy umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między danymi państwami.
Jakie państwa ratyfikowały Konwencję MLI?
Konwencja MLI wchodzi w życie po ratyfikacji państw- sygnatariuszy.
Konwencja MLI obowiązuje w Polsce, a także w:
- Austrii,
- Belgii,
- Chinach,
- Finlandii,
- Grecji,
- Hiszpanii,
- Irlandii,
- Izraelu,
- Japonii,
- Litwie,
- Meksyku,
- Norwegii,
- Nowej Zelandii,
- Portugali,
- Rumunii,
- Słowacji,
- Słowenii,
- Szwecji,
- Wielka Brytanii,
- Włoszech.
W konsekwencji we wskazanych państwach dojdzie do zmiany metody unikania opodatkowania na metodę proporcjonalnego odliczenia. Obowiązek rozliczeniowy, co do zasady, może obowiązywać w stosunku do danego państwa z inną datą.
Jakie skutki wynikają dla marynarza z Konwencji MLI?
Polski rezydent podatkowy podlega w Polsce tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wiąże się on z koniecznością opodatkowania w Polsce wszystkich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł tych dochodów.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazują jednak, że przy ustalaniu obowiązków podatkowych w Polsce należy uwzględnić postanowienia Konwencji MLI oraz umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.
Zgodnie z Konwencją MLI, aby wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego nie podlegało obowiązku podatkowemu w Polsce muszą zaistnieć cztery warunki:
- statek musi być eksploatowany w transporcie międzynarodowym,
- efektywny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statek znajduje się w państwie, które nie ratyfikowało Konwencji MLI,
- nie znajduje się ono na liście tzw. rajów podatkowych, a
- marynarz nie może uzyskiwać w Polsce żadnych dochodów.
W związku z powyższym, nie jest istotne pod jaką banderą pływają statki oraz gdzie marynarze rozliczają swoje wynagrodzenie. Jednakże, gdy te warunki nie zostaną spełnione powstaje obowiązek składania rocznego zeznania podatkowego w Polsce, a w efekcie również konieczność rozliczenia podatku w dwóch państwach.
Czym jest ulga abolicyjna?
Marynarz- podatnik, który na mocy Konwencji MLI musi rozliczyć w Polsce podatek, może zgodnie art. 27 g. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych skorzystać z ulgi abolicyjnej.
Skorzystanie z ulgi abolicyjnej wiąże się z tym, że od kwoty podatku należnego do zapłaty na zasadach ogólnych należy odjąć kwotę różnicy pomiędzy podatkiem obliczonym w oparciu o metodę zaliczenia podatkowego, a podatkiem obliczonym w oparciu o metodę wyłączenia z progresją.
Skorzystanie z ulgi jest możliwe dzięki zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia i jednocześnie braku umieszczenia państwa faktycznego zarządu przedsiębiorstwa ekslopatującego statek na liście rajów podatkowych. Aby uzyskać ulgę, należy złożyć wniosek do właściwego Urzędu Skarbowego o ograniczenie poboru zaliczek. Ulga abolicyjna zrównuje sytuację podatkową osób podlegających metodzie proporcjonalnego zaliczenia z sytuacją osób podlegających metodzie wyłączenia z progresją.
W konsekwencji, wysokość podatku po zastosowaniu ulgi abolicyjnej będzie taka, jakby dochody zagraniczne były opodatkowane w Polsce przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją.
Fakt przysługującego prawa do zastosowania ulgi abolicyjnej potwierdza Minister Rozwoju i Finansów w interpretacji ogólnej Nr DD10.8201.1.2016.GOJ. z dnia 31 października 2016 roku. W przypadku pracy u armatora, np. w Wielkiej Brytanii, jedną z najważniejszych kwestii dla pracownika, posiadającego polską rezydencję podatkową, będzie ustalenie terminu złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek, a mianowicie:
- albo do 20 kolejnego miesiąca po uzyskaniu przelewu,
- albo do 20 kolejnego miesiąca po powrocie do kraju.
Kierunki działania państw
Nie sposób jest obecnie odtworzyć kierunek działań wszystkich państw, które podpisały Konwencję MLI, zwłaszcza, że do grona sygnatariuszy należą państwa o różnej kulturze prawnej oraz mające zróżnicowane interesy gospodarcze. Odrębnym problemem będzie różna interpretacja zapisów Konwencji MLI przez poszczególne państwa. Warto każdą sytuację w kwestii podatków marynarskich przeanalizować indywidualnie.